2025-yilning dastlabki to‘qqiz oyida O‘zbekistonda 8 896 ta yangi o‘quvchi o‘rni yaratildi
2025-yil yanvar–sentyabr oylarida O‘zbekiston bo‘ylab umumta’lim va ixtisoslashtirilgan maktablarda 8 896 ta yangi o‘quvchi o‘rni foydalanishga topshirildi. Bu haqda Milliy statistika qo‘mitasi dastlabki ma’lumotlarida keltirilgan. Ushbu ko‘rsatkich mamlakat ta’lim infratuzilmasini rivojlantirish borasidagi sa’y-harakatlar natijasidir va o‘z navbatida aholi o‘rtasida ta’limga bo‘lgan talabning ortib borayotganidan dalolat beradi.
Viloyatlar bo‘yicha yangi o‘quvchi o‘rinlari taqsimoti
Yangi o‘quvchi o‘rinlari mamlakatning bir qancha hududlarida foydalanishga topshirilgan bo‘lib, uning asosiy qismi Samarqand viloyatiga to‘g‘ri keladi. Ta’lim muassasalaridagi yangi o‘rinlar soni quyidagicha taqsimlangan:
- Samarqand viloyati: 4 640 ta (eng yuqori ko‘rsatkich);
- Jizzax viloyati: 1 680 ta;
- Andijon viloyati: 720 ta;
- Navoiy viloyati: 636 ta;
- Surxondaryo viloyati: 540 ta;
- Buxoro viloyati: 360 ta;
- Namangan viloyati: 320 ta.
Boshqa viloyatlardagi qurilish ishlari ham davom etmoqda, ammo ulardagi aniq raqamlar hali rasmiy e’lon qilinmagan. Shu bilan birga, bu ma’lumot ta’lim infratuzilmasining hududiy rivojlanishida muhim o‘zgarishlar yuz bermoqda, deb xulosa qilishga imkon beradi.
Raqamlar ortidagi demografik va ijtimoiy kontekst
O‘zbekistondagi aholi sonining o‘sishi hamda ta’lim tizimiga bo‘lgan talabning ortib borayotgani yangi o‘quvchi o‘rinlari yaratilishini ustuvor vazifaga aylantirdi. 2024/2025-o‘quv yili boshida umumiy o‘rta ta’lim tashkilotlarida o‘quvchilar soni 6,776,3 million nafarga yetdi. Bu ko‘rsatkich so‘nggi o‘ttiz yilda kuzatilgan eng yuqori raqam bo‘lib, 1990/1991-o‘quv yilida qayd etilgan 4,65 million nafar o‘quvchidan 45,6 foizga oshganligini ko‘rsatadi.
Ayni paytda qariyb 9 mingta yangi o‘quvchi o‘rni ochilishi, asosan, mamlakat bo‘ylab ta’lim infratuzilmasini yaxshilashga qaratilgan harakatlar natijasidir. Hukumat tomonidan olib borilayotgan mablag‘ jalb etish, yangi maktablar qurish va zamonaviy pedagogika yondashuvlarini joriy etish ishlari ushbu raqamlarda yaqqol ko‘rinadi.
Samarqand – ta’lim infratuzilmasi yetakchisi
Hozircha Samarqand viloyati eng ko‘p miqdordagi yangi o‘quvchi o‘rinlari bilan boshqalardan ajralib turadi. Ushbu viloyatda 4 640 ta yangi o‘rni foydalanishga topshirilgan bo‘lib, bu respublika bo‘ylab tayyorlangan joylarning yarmidan ko‘prog‘ini tashkil etadi. Demak, Samarqand viloyati ta’lim infratuzilmasining rivoji borasida peshqadamlik qilmoqda, ayniqsa, aholi zich yashaydigan hududlarda ta’limga bo‘lgan talabni qoplash uchun.
Boshqa viloyatlar, masalan, Jizzax (1 680 ta) va Andijon (720 ta), ham bu borada sezilarli hissa qo‘shmoqda. Ammo yuqorida keltirilgan raqamlar hali ham mamlakatda aholi o‘sishi bilan bog‘liq ta’lim infratuzilmasi bo‘shliqlarini to‘liq bartaraf eta olmasligini ko‘rsatadi.
Ijobiy o‘zgarishlar va mavjud muammolar
Yangi o‘quvchi o‘rinlarining ochilishi ota-onalar va jamiyat tomonidan ijobiy baholanmoqda. Bu sinflardagi o‘quvchilar sonini qisqartirishda yordam berib, ta’lim sifatini oshirishga xizmat qilishi kutilmoqda. Xususan, davlat tomonidan “Jasorat maktablari” kabi ixtisoslashtirilgan ta’lim muassasalariga e’tibor qaratilayotgani umumta’lim va maxsus ta’limni uyg‘un rivojlantirish bo‘yicha muhim kadamdir. Masalan, 2025/2026-o‘quv yilida ushbu maktablarga ikki bosqichli tanlov asosida 5 408 nafar o‘quvchi qabul qilingani bunga yorqin misoldir.
Biroq, yangi o‘rinlar soni hali ham mavjud ta’limga bo‘lgan talabni yetarli darajada ta’minlay olmaydi. Ayrim tahlilchilarning fikricha, aholi sonining yuqori sur’atda o‘sishi va urbanizatsiya jarayonlari natijasida maktablardagi sig‘imni oshirish uchun yanada ko‘proq resurslar talab qilinadi. Bundan tashqari, ayrim hududlarda ta’limga bo‘lgan talabni to‘g‘ri taqsimlamaslik muammo sifatida ko‘rsatilmoqda.
Xulosa
Yangi o‘quvchi o‘rinlari ochilishi O‘zbekistonning ta’lim sohasidagi strategik rivojlantirish rejalarini amalga oshirish yo‘lida muhim yutuqdir. 2025-yil yanvar–sentyabr oylarida mamlakat bo‘ylab ochilgan 8 896 ta yangi o‘rni ta’lim infratuzilmasining bosqichma-bosqich yaxshilanayotganini isbotlaydi. Bu — faqat raqamlar ortidagi infratuzilma muvaffaqiyati emas, balki aholining ta’limga bo‘lgan umid va ehtiyojlariga javob berish yo‘lidagi qadamdir.
Shunga qaramay, kelgusida aholi o‘sishi va ta’limga bo‘lgan talabni qondirish uchun qo‘shimcha sa’y-harakatlarni davom ettirish zarur. Hukumat tomonidan olib borilayotgan islohotlar va investitsiyalar bu borada istiqbolni yoritib bermoqda.
Javoblar (0 )